Ewa Włodarczyk (Evital Rehabilitacja)
fizjoterapeuta, pracuje z pacjentami obrzękowymi oraz ortopedycznymi, instruktor terapii przeciwobrzekowej (KTP)
Obrzęk limfatyczny jest częstym powikłaniem leczenia nowotworów. Wynika to z przebiegu terapii – usunięcia węzłów chłonnych lub zastosowania radioterapii. Skutkuje to zaburzeniami w odpływie chłonki, ponieważ fizjologiczne drogi odpływu zostały zablokowane. W tkankach zalega nieodprowadzona limfa, w której składzie jest białko, tłuszcze, woda, kurz, toksyny.
Warto wyjaśnić, że jego wystąpienie to nie wyrok, skazujący pacjenta na wykluczenie z normalnego życia! Przy odpowiednim postępowaniu można go znacząco zmniejszyć a nawet całkowicie zredukować. Niestety bardzo często brakuje właściwej terapii, obrzęk jest bagatelizowany, przez co zaczyna być źródłem kłopotów.
Pacjent może nie zauważyć początku problemów, czyli fazy utajonej, w której układ limfatyczny pracuje „na wysokich obrotach” ale jeszcze nie widać obrzęku. W momencie wystąpienia obrzmienia pojawia się uczucie ciężkości kończyny, dyskomfort, kłopoty z doborem ubrań. Z czasem zmniejszają się zakresy ruchu, siła mięśniowa, co utrudnia funkcjonowanie oraz pracę. Pacjenci określają, że dotknięta obrzękiem kończyna jest inaczej odczuwalna, nieswoja. Nasilający się dyskomfort wraz z powiększającym się obwodem kończyny powoduje z czasem wykluczenie tej osoby z normalnego życia społecznego i zawodowego.
Należy podkreslić, że bez właściwego postępowania obrzęk limfatyczny ma charakter postępujący. Zalegające w tkance białko ma wysokie ciśnienie onkotyczne, czyli siłę ssącą co powoduje wiązanie wody w tkankach. Ponadto białko w wyniku zastoju ulega procesom fibrosklerotycznym, czyli takim w wyniku których powstają zwłóknienia, obrzęk robi się twardy a skóra gruba. Bez właściwej terapii, I stadium obrzęku może szybko przerodzić się w II stadium, w którym zachodzą duże zmiany fibrosklerotyczne, trudno odwracalne oraz następuje odkładanie się tkanki tłuszczowej aż w końcu może dojść do III stadium – Elephantiasis, prowadzącego do inwalidztwa.
Wystapienie obrzęku nie musi byc tak pesymistyczne! Procesom tym możemy zapobiec przez odpowiednią fizjoterapię. Właściwym sposobem postępowania z obrzękiem jest Kompleksowa Terapia Przeciwobrzękowa, uwzględniająca przyczyny powstania obrzęku i co bardzo ważne – jest ona wolna od skutków ubocznych. Dzięki tej terapii możemy znacząco zredukować obrzęk. Stopień redukcji zależy od nasilenia obrzęku oraz od tego jak długo powstawał. Ponadto możliwe jest zniwelowanie dolegliwości takich jak ból, uczucie ciężkości, ciągnięcia. Terapia ta zawiera kilka elementów, których stosowanie razem, czyli kompleksowo przynosi skutek w walce z obrzękiem. Ten rodzaj terapii od lat jest z powodzeniem stosowany w specjalistycznych klinikach limfologicznych, np. w „Feldbergklinik Dr Asdonk” w Niemczech.
Osobiście potwierdzam skuteczność tej terapii, ponieważ z powodzeniem ją stosuję, pracując z pacjentami obrzękowymi. U każdego może występować inny rodzaj i skala problemów co wymaga indywidualnego podejścia oraz spersonalizowanej terapii. Znając jednak zagadnienia związane z procesami destrukcji w układzie limfatycznym praca ta jest jak najbardziej możliwa i przynosi odpowiedni efekt!
Bibliografia
• Bringezu G., Schreiner O. „Kompleksowa terapia przeciwzastoinowa. Podręcznik limfologiczny” Tom I i II, Wyd. PTL pod. Red prof. Konstantego Ślusarczyka
• Foldi M., Strossenreuther R. „Podstawy manualnego drenażu limfatycznego” Wyd I, Urban&Partner
• Földi M., Kubik S. „Lehrbuch der Lymphologie”. Auflage. Urban und Fischer, Stuttgart 2005
